Prenatale zorg in Zuidoost

‘Wat alle betrokken zorgverleners willen, is een goede start voor het kind,’ zegt Henna. ‘Dat betekent een moeder zonder stress en een omgeving zonder problemen. De problemen waar zwangere vrouwen in Zuidoost mee kampen, zijn even divers als ernstig. De een heeft naast haar 3 banen de zorg voor 2 jonge kinderen, de ander is verslaafd en werkloos, een derde heeft geen vaste woon- of verblijfplaats. Dat zijn allemaal behoorlijke stressfactoren.’

Problemen in kaart brengen

Voordat je deze kwetsbare vrouwen adequaat kunt helpen, moet je als zorgverlener eerst de problemen in kaart kunnen brengen. ‘Je kunt het beste erachter komen wat er aan de hand is tijdens een rustig een-op-eengesprek,’ vertelt Henna. ’Bij voorkeur tijdens een prenataal huisbezoek, want daarmee kun je rustig de tijd nemen. Helaas willen maar weinig vrouwen hier in Zuidoost bezoek aan huis.’ Henna is met de Ouder en Kindteams (OKT’s) van Zuidoost om de tafel gegaan om samen een manier te bedenken om eventuele problemen eerder in beeld te krijgen. ‘Daar heb ik voorgesteld om vrouwen met vermoedelijke problemen door te verwijzen naar het OKT, voor een gesprek met de jgz-verpleegkundige.’

Enthousiaste reacties

Aanstaande moeders moeten in de 22e week van hun zwangerschap naar het OKT om een kinkhoestvaccinatie halen. Henna: ‘Als ik een zwangere zie tijdens de intake waar ik me zorgen over maak - bijvoorbeeld omdat ze een hoge bloeddruk heeft of op een andere manier gestrest overkomt - dan probeer ik haar met zachte hand richting OKT-verpleegkundige te duwen. Dat doe ik door te zeggen: “Als je daar toch bent voor de prik, is het een kleine moeite om even een gesprekje te hebben met de verpleegkundige van het OKT.” De meeste vrouwen zijn bij hun volgende bezoek aan mij heel enthousiast over dat gesprek. Vanuit het OKT zijn er genoeg deurtjes naar de juiste hulp. Voor mij is het fijn dat ik kan sparren met een andere zorgspecialist van de GGD.’

Vertrouwd bezoek

Als Henna zich zorgen maakt over vrouwen van Afrikaanse afkomst, pakt ze het anders aan. Dan vraagt ze de uit Ghana afkomstige Joyce uit te vissen wat er aan de hand is. ‘Tijdens het bezoek aan de verloskundige houden Afrikaanse vrouwen zich groot, dat is nu eenmaal onze cultuur,’ legt Joyce uit. ‘Ze vinden het ook nog eens eng om problemen te bespreken. Omdat ik de cultuur ken, vertrouwen ze mij en mag ik op huisbezoek komen. Dat geeft ons de tijd om rustig te praten over wat er allemaal speelt. Ondertussen kijk ik goed rond. Als ik dan bijvoorbeeld zie dat de andere kinderen de vrouw veel stress geven, wijs ik haar op het buddysysteem hier in Zuidoost: moeders die elkaar helpen met zorgtaken. Of ik vraag haar of ik andere zorgverleners van het OKT mag inschakelen om haar problemen op te lossen.’

Geen eilandjes

‘Door met elkaar samen te werken, bereiken we meer en kunnen we op tijd de juiste hulp bieden,’ zegt Henna. ’Het OKT volgt kinderen van hun geboorte tot hun twaalfde. Wij zijn na 8  maanden uit beeld. Hoe mooi is het als het OKT vanaf 22 weken zwangerschap de draad oppakt en die vervolgens nog jaren vasthoudt? Zo worden zij een constante en vertrouwde factor in het gezin. En als ik me na een bevalling zorgen maak, vraag ik tegenwoordig of de verpleegkundige van het OKT eerder op bezoek gaat: al direct nadat de kraamzorg vertrekt.’ Joyce voegt daaraan toe: ‘Ik voel me nu als kraamzorger meer gewaardeerd en serieus genomen door mijn ketenpartners. We werken nu echt samen en delen informatie, zodat we sneller kunnen handelen en allemaal alert zijn op problemen.’