Legionella: veel gestelde vragen
Wat is legionella?
Legionella is een bacterie die overal in vochtige milieus kan voorkomen (bijvoorbeeld in leidingwater).
Word je ziek van legionella?
De meeste mensen worden niet ziek van legionella. In uitzonderlijke situaties kan iemand ziek worden en een ernstige longontsteking krijgen. Deze infectie wordt ook wel de veteranenziekte genoemd.
Wat is de veteranenziekte?
De 'veteranenziekte' is een ernstige longontsteking die wordt veroorzaakt door de legionellabacterie. Deze bacterie werd in 1976 ontdekt toen zich in Philadelphia (Verenigde Staten) een epidemie van longontsteking voordeed onder oud-strijders uit het Amerikaanse legioen. Naar schatting lopen jaarlijks honderden en mogelijk duizenden mensen een infectie met de legionellabacterie op. De meeste mensen worden niet ziek na blootstelling. Slechts bij een klein deel van degenen die met de bacterie zijn besmet, ontwikkelt zich de ernstige veteranenziekte.
Hoe herken je legionella?
De ziekte begint met snel opkomende koorts, spierpijn en een ziek gevoel, gevolgd door longontsteking met koorts boven de 39 °C. De patiënt hoest en is soms kortademig.
Hoe raak ik geïnfecteerd?
Besmetting vindt plaats via de longen. Aangenomen wordt dat de infectie overgebracht wordt door het inademen van de bacterie in zeer kleine druppeltjes water, verspreid in de lucht (nevel). De ziekte kan niet van de ene mens op de andere worden overgedragen en is dus niet besmettelijk. Het drinken van water vormt geen risico.
Welke mensen lopen een groter risico?
Zware rokers, ouderen en mensen die geneesmiddelen gebruiken die hun afweer verstoren (bijvoorbeeld mensen die een transplantatie hebben ondergaan), lopen een groter risico.
Wat zijn de verschijnselen bij een legionella-griep (de lichte vorm)?
Gedurende twee tot vijf dagen ondervindt men lichte griepachtige verschijnselen zoals: koorts, hoofdpijn, spierpijn en hoesten. De ziekte is in deze lichte vorm niet gevaarlijk, er doet zich geen longontsteking voor. Alhoewel de klachten zonder behandeling kunnen overgaan, adviseren wij u toch altijd contact op te nemen met uw huisarts.
Wat zijn de verschijnselen van de veteranenziekte (de zware vorm)?
De ziekte begint met een snel opkomende hoofdpijn, spierpijn en een ziek gevoel, gevolgd door longontsteking met koorts boven 39 °C. De patiënt hoest en is soms kortademig. Een aantal patiënten heeft last van braken en diarree. De ziekte kan zeer ernstige gevolgen hebben, maar is door directe toediening van de juiste antibiotica goed te behandelen. Wel kan het, na genezing van de longontsteking, nog lang duren voor de patiënt weer helemaal is opgeknapt.
Waar komt de legionella-bacterie voor?
De bacterie die de ziekte veroorzaakt, bevindt zich in de grond en in het (leiding)water, echter in zulke kleine aantallen dat de bacterie geen gevaar vormt. De legionellabacterie vormt pas een probleem als zij zich heeft kunnen vermenigvuldigen. Dit kan vooral gebeuren in water met een temperatuur tussen 30 en 45 °C (optimaal is 37 °C). Boven de 50 °C vindt afsterving van de bacterie plaats. Als het water niet door het hele watersysteem kan stromen, is het mogelijk dat het water blijft stilstaan in 'dode' hoeken. Omdat op deze plaatsen geen hoge temperatuur wordt bereikt, kan verdere groei plaatsvinden. Dit vormt een risico.
Wat is de incubatietijd?
De tijd tussen de besmetting en het optreden van de eerste ziekteverschijnselen ligt tussen de twee tot twintig dagen, gemiddeld vijf tot zes dagen.
Hoe is de 'veteranenziekte' te behandelen?
De veteranenziekte is goed te behandelen, maar het is wel een ernstige aandoening met een overlijdensrisico van 5 tot 25 procent. Hoe sneller de juiste antibiotica, die elke huisarts kan voorschrijven, wordt toegediend des te lager is het risico van overlijden. Genezing duurt dan gemiddeld nog enige weken.