Schistosomiasis

Wat is schistosomiasis (bilharzia)

Schistosomiasis (vroeger bilharzia genoemd) is een infectie met een van de volgende parasitaire wormen Schistosoma mansoni, S. haematobium of S. japonicum S. intercalatum, S. mekong. Deze parasitaire wormen bevinden zich in zoet water. De larve van de worm ontwikkelt zich eerst in een zoetwaterslak, voordat ze in het water vrijkomen. Vandaar kunnen ze door de huid het lichaam binnendringen. In de bloedvaten van de darm of blaas ontwikkelen de larven zich tot volwassen wormen en leggen hier eieren.

Waar komt schistosomiasis voor?

De wormen bevinden zich in zoet water in (sub)tropische gebieden. Schistosomiasis kan men oplopen door contact met zoet water (meren, rivieren of stromen) waarin larven zich bevinden. U kunt de ziekte oplopen door zwemmen of pootjebaden in (sub)tropisch zoet oppervlaktewater. Wereldwijd zijn meer dan 200 miljoen mensen geïnfecteerd.

Wat zijn de verschijnselen van schistosomiasis?

De ziekteverschijnselen zijn sterk afhankelijk van het stadium van de infectie. De ziekte kan geheel ongemerkt verlopen of pas na maanden tot jaren tot klinische symptomen leiden waarbij de ernst individueel sterk kan verschillen. Zoals vaak het geval bij worminfecties, krijgen veel mensen geen klachten. Het binnendringen van de larven door de huid kan een hevige, jeukende huiduitslag veroorzaken, zwemmersjeuk genoemd. Na een aantal weken kan koorts ontstaan. Bloedplassen kan optreden als gevolg van de ontstekingsreactie tegen wormeieren in de blaaswand. Buikpijn en soms diarree kunnen optreden als gevolg van de ontstekingsreactie tegen wormeieren in de darmwand. Rugpijn en verlammingsverschijnselen ontstaan als gevolg van de ontstekingsreactie tegen wormeieren die in of rond het ruggenmerg terecht zijn gekomen.

Welke maatregelen kan ik nemen om schistosomiasis te voorkomen?

• Vermijd contact met zoet oppervlaktewater in gebieden waar schistosomiasis voorkomt.
• Indien watercontact onvermijdelijk was, laat het water dan niet aan de huid opdrogen maar droog u snel af. Als u bent blootgesteld kan minimaal 6 weken na terugkomst een bloedonderzoek op schistosomiasis worden uitgevoerd.
• Infectie kan niet worden voorkómen door het nemen van medicijnen voorafgaand aan het watercontact of binnen 6 weken na het watercontact.