De eerste 1000 dagen en ik – Willemijn Speelman
Al bijna 20 jaar werkt Willemijn Speelman als verloskundige in Amsterdam Zuidoost. Het begon eigenlijk toevallig: na haar afstuderen belandde ze bij de praktijk met het idee om er maar een paar maanden te blijven.
“Iedere zwangere zou standaard een gesprek moeten krijgen met een psycholoog en maatschappelijk werker.”
Bestemming gevonden
“Maar vanaf dag één voelde het goed,” vertelt ze. “Ik dacht meteen: dit is mijn plek. Inmiddels zijn we dus bijna 20 jaar verder.”
Dat ze dit vak wilde uitoefenen, wist ze eigenlijk al op jonge leeftijd. “Mijn vader was huisarts en deed ook bevallingen. "Toen ik 14 was, mocht ik een keer mee. Vanaf dat moment wist ik: dit is wat ik wil doen.”
De eerste 1000 dagen in beeld
Het belang van de eerste 1000 dagen werd voor Willemijn extra duidelijk toen Amsterdam startte met het programma Gezonde en Kansrijke Start (GKS). Binnen de praktijk kregen ze de kans om met CenteringPregnancy te beginnen en mee te werken aan initiatieven als kraamopvang voor ongedocumenteerde vrouwen.
Daarnaast is Willemijn binnen haar praktijk verantwoordelijk voor signalering rondom kwetsbare situaties als aandachtsfunctionaris en actief betrokken bij het netwerk van GKS-professionals in de stad. “Dat netwerk is enorm waardevol,” zegt ze. “Je leert andere zorgverleners kennen en weet elkaar sneller te vinden. De lijnen zijn korter, waardoor de drempels voor gezinnen lager worden.”
Breder kijken dan alleen medisch
Door GKS is haar blik op de zorg verbreed. Waar de focus voorheen vooral medisch was, kijken zij en haar collega’s nu standaard ook naar de leefsituatie van cliënten. “We vragen hoe iemand woont, hoe het financieel gaat, of er al hulp betrokken is. Voorheen gaf ik misschien een kaartje van het buurtteam. Nu pak ik de telefoon en bel meteen een contactpersoon. Dat maakt echt het verschil.”
Brede samenwerking
Die samenwerking gaat verder dan alleen het buurtteam. Ook met kraamzorg en de JGZ is de samenwerking intensiever geworden. Een mooi voorbeeld is de kraamopvang voor ongedocumenteerde vrouwen die Willemijn samen met JoyKraamzorg, SAG, Verloskundigen Vida&dePoort en gemeente Amsterdam opzette. “Soms werden vrouwen in de kraamweek letterlijk op straat gezet. Nu hebben we een plek waar ze 10 dagen kunnen verblijven, herstellen en alle hulp krijgen. Dat geeft zoveel rust en veiligheid.” De Gemeente start nu ook een pilot om de eigen bijdrage van kraamzorg te vergoeden om zo mensen die het financieel moeilijk hebben te helpen. “In het belang van de eerste 1000 dagen is dit een prachtig initiatief.”
Zorgaanbod vinden
De Bijlmer is volgens Willemijn een wijk vol veerkracht, maar ook uitdagingen. “Op het gebied van bewegen, voeding en lifestyle valt nog veel te winnen. Armoede en stress spelen vaak mee. Mensen weten ook niet altijd welke instanties er zijn om hen te ondersteunen. Wij proberen dan altijd te kijken: kan de cliënt het zelf, of moeten wij de eerste stap zetten en contact leggen?”
Toekomstbeeld
Als Willemijn vooruitkijkt, heeft ze een duidelijk droomscenario. “Eigenlijk zou iedere zwangere standaard gesprekken moeten krijgen met een psycholoog en een maatschappelijk werker. Ongeacht achtergrond. Dan krijg je vanaf het begin een goed beeld van iemands situatie, en heb je negen maanden de tijd om samen alles zo goed mogelijk voor te bereiden.”
Voor Willemijn is er geen twijfel mogelijk: de eerste 1000 dagen zijn cruciaal. “Het is een korte periode, maar je kunt er zoveel in bereiken. Alles wat je nú investeert in een gezin en een kind, betaalt zich decennialang terug.”