Er bestaat geen one size fits all voor alle ouders
Lily Overgoor zet zich in voor een gezonde en kansrijke start voor Amsterdamse kinderen. Ze werkt als jeugdverpleegkundige in Zuidoost: “Tijdens mijn spreekuren en huisbezoeken zie ik dagelijks ouders met jonge kinderen. Ik zie waar ze tegenaan lopen en wat ze nodig hebben. Ook zie ik de positieve effecten van bijvoorbeeld Centering en Nu Niet Zwanger in de praktijk.”
Lily begon haar carrière op de kraamafdeling van een ziekenhuis en maakte daarna de stap naar het werk als jeugdverpleegkundige bij het Ouder- en Kindteam. ”In het ziekenhuis maak je maar een kort stukje mee. Ik merkte dat ik me steeds vaker afvroeg hoe het daarna verder met deze kinderen zou gaan. In mijn werk als jeugdverpleegkundige is het sociale deel minstens net zo belangrijk als het medische deel.”
Maatwerk en creativiteit belangrijk
“In Zuidoost merk ik dat het echt belangrijk is dat je goed kijkt hoe je het beste kunt aansluiten bij de leefwereld van het gezin. Er is geen one size fits all en vaak moet je creatief en flexibel zijn om een ouder zo goed mogelijk te helpen. Ik zie bijvoorbeeld veel alleenstaande ouders die soms 3 banen tegelijk hebben om te kunnen rondkomen. Dan kunnen wij wel vinden dat ze naar ons toe moeten komen, maar dat is voor hen helemaal niet haalbaar. Ik probeer altijd te kijken naar een passende oplossing, bijvoorbeeld door een keer buiten de gezette tijden langs te komen. Mijn ervaringen uit de praktijk neem ik mee naar het programmateam Gezonde en Kansrijke Start, waar ik ook onderdeel van ben.“
De kracht van groepssessies
Iets waar Lily hoge verwachtingen van heeft is de opkomst van Centering, waarbij ouders niet individueel op spreekuur komen maar in groepsverband. “In Zuidoost zijn de eerste groepen CenteringZwangerschap en CenteringOuderschap gestart. Ik hoop dat dit in de toekomst de standaard gaat worden, want ik zie hoe waardevol het is om onderwerpen in een groep te bespreken. Ouders leren van elkaar en ervaren steun en herkenning. Door kennis en ervaringen te delen krijgen ouders het vertrouwen dat ze het zelf in de hand hebben. Dit vergroot de zelfstandigheid. En het mooie is dat ouders elkaar buiten de groepssessies ook weten te vinden.”
Je kunt niet vroeg genoeg beginnen
Bij Lily kwam met de jaren steeds meer het besef hoe cruciaal de eerste 1.000 dagen zijn in de ontwikkeling van een kind. “Ik denk dat veel ouders niet weten dat wat je op jonge leeftijd doet, veel effect heeft op het verdere leven van je kind. Daar ligt voor ons als professionals een belangrijke taak om dat over te brengen. Het is bijvoorbeeld voor de spraak- en taalontwikkeling heel belangrijk dat je op tijd begint met praten tegen je kind, ook al praat het nog niet terug. Net als dat knuffelen op jonge leeftijd belangrijk is voor een goede hechting. Ik probeer ouders praktische tips mee te geven waarmee ze direct aan de slag kunnen, bijvoorbeeld over voorlezen.”
Praten over kinderwens
De eerste 1.000 dagen beginnen eigenlijk al voor de bevruchting. Door het bespreekbaar maken van de kinderwens kunnen we onbedoelde zwangerschappen voorkomen. Dankzij het programma Nu Niet Zwanger is daar steeds meer aandacht voor. Lily vindt het belangrijk dat ouders een bewuste keuze maken voor het krijgen van een kind. “Ik vond het voorheen best een lastig onderwerp om te bespreken maar je merkt dat (toekomstige) ouders er vaak juist erg mee zijn geholpen. Het hoeft ook niet gelijk over eventuele anticonceptie te gaan, maar juist over hoe iemand de toekomst voor zich ziet. Als ouders een weloverwogen keuze kunnen maken in hun kinderwens is dat denk ik een van de belangrijkste vormen van preventie die er is.“