Iedere zwangere kan kwetsbaar zijn

Azucena Moreno is teamcoach bij de Kraamvogel in de regio Zaanstreek-Waterland. De Kraamvogel levert kraamzorg in heel Midden en Noord Nederland. Ze zet zich in voor een Gezonde Kansrijke Start voor alle gezinnen. "Aan de soort gevel of het tuintje van een huis kun je niet zien met wat voor een situatie je te maken krijgt. Door het programma Kansrijke Start ben ik mij extra bewust van de onbewuste aannames die je als mens én als professional doet."

Azucena is in Spanje geboren en heeft altijd een liefde voor de kraamzorg gehad. De in de Zaanstreek wonende Spaanse heeft een uitstapje gemaakt naar de ouderenzorg maar kwam er na een tijd achter dat haar passie toch echt bij de kraamzorg ligt. "Omdat ik zelf Spaans ben voel ik een sterke verbinding met gezinnen uit andere culturen. Ik kan mij verplaatsen in het gevoel tussen 2 culturen in te zitten." Azucena is doorgegroeid en zit nu 6 jaar als teamcoach bij de Kraamvogel. "Ons doel is om het gezin gesetteld achter te laten als de periode van kraamzorg erop zit."  Naast haar werk als teamcoach, is Azucena ook onderdeel van de coalitie Gezonde en Kansrijke Start.

Samenwerken in tijden van verandering

"De maatschappij is veranderd. Mensen zijn mondiger geworden en spreken zich meer uit. We komen veel bij gezinnen waar meervoudige problematiek is. Denk aan huiselijk geweld, verslavingen en tienermoeders die leven in armoede. De vraag is of deze problemen zijn toegenomen of dat het nu meer aan het licht komt omdat mensen zich uitspreken. We wisten voorheen minder. We maken nu meer gebruik van hulp. Vroeger keken we eerder weg bij dit soort problematiek. We wisten simpelweg niet wat we ermee moesten doen. Het belang van de eerste 1.000 dagen wordt steeds duidelijker. We kunnen en willen niet wegkijken en door het programma Kansrijke Start leren we elkaar beter te vinden als zorgprofessionals. Hierdoor kunnen we verbinden en van elkaar leren. Hierbij is het informele netwerk van belang. De netwerkbijeenkomsten helpen om elkaar beter te leren kennen en een beter beeld te krijgen van wat er allemaal ingezet kan worden qua ondersteuning."


"Voor mij is het belang: de eerste 1.000 dagen voor ieder kind. Gezinnen in wijken met armoede, of hoogopgeleid en waar alles koek en ei is. Een Gezonde Kansrijke Start is voor alle toekomstige gezinnen belangrijk!"

Kwetsbare zwangere

De lijntjes tussen de professionals worden korter. Als kraamverzorger krijg je een warme overdracht. Omdat de eerste 1.000 dagen zo belangrijk zijn, moeten de kraamverzorgenden weten wat een aandachts-gezin is. Toch moet je waken voor aannames en vooroordelen. Bij het programma Kansrijke Start wordt geleerd over deze onbewuste aannames. Het is niet altijd zo dat het huis met de slechte gevel de meeste problemen heeft. Problemen komen voor in iedere laag van de samenleving. "Ik vind dat iedere zwangere kwetsbaar is". Azucena legt uit: "Soms is het juist de goed voorbereide zwangere, waarbij de kinderkamer piekfijn op orde is en de koelkast goedgevuld, waar de problemen ontstaan. Ik vertel altijd eerlijk dat de roze wolk niet altijd roze is, periodes kunnen ook heel zwart zijn. We moeten weten dat iedere zwangere gevoelig is en daarmee het hele gezin en systeem. Je moet feitelijk blijven kijken en eerlijk communiceren. Na 8 dagen zijn wij er als kraamzorg uit en dit moet ook. We moeten loslaten om het werk te kunnen doen. Dan is het extra belangrijk dat we warm overdragen en elkaar weten te vinden als zorgprofessionals. Openlijk en transparant zorgen delen die er zijn, is erg belangrijk. Zo kan de juiste hulp ingezet worden."

Droom voor de toekomst

Voorheen werd er veel los gewerkt. "We wisten elkaar niet goed te vinden. Door Gezonde en Kansrijke Start is er contact met ervaringsdeskundigen. Door hun verhalen werd duidelijk dat er soms juist te veel hulp betrokken is. Hierdoor is het voor gezinnen niet meer te overzien en neemt het vertrouwen in de zorg af.  Mijn droom is dat er iemand komt die de regie krijgt over alle betrokken zorgverlening. Door de Kansrijke Start weet ik nu wie er betrokken zijn en is er onderling contact. Het lijkt mij geweldig als er een persoon komt die de boel aanstuurt en het aanspreekpunt is voor het gezin. Denk bijvoorbeeld aan een gezinscoach."

Mensen aan het bed en de meldcode

Het is belangrijk dat de kraamverzorgenden die aan het bed staan, weten wat de meldcode is. Dat ze op tijd aan de bel trekken als er iets niet pluis is binnen een gezin en dit ook bespreken. Binnen de Kraamvogel worden er bijeenkomsten gegeven aan de verzorgenden over de Meldcode. In het Kansrijke Start programma worden ook handvatten gegeven hoe je hiermee omgaat. Door een netwerk te hebben, durf je sneller om hulp te vragen. "Ik moedig mijn jonge verzorgenden aan om naar de netwerkbijeenkomsten te gaan, leer elkaar kennen en weet elkaar te vinden. Zo dragen we bij aan een Gezonde en Kansrijke Start voor iedereen!"

Wil je meer weten over de Meldcode Huiselijk Geweld? Kijk op:
Rijksoverheid | Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling