Informatie over tuberculose
Wat is tuberculose?
Tuberculose is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie. Deze bacterie heet Mycobacterium tuberculosis. De meest voorkomende vorm is longtuberculose. De bacterie kan ook in andere organen voorkomen.
Hoe vaak komt tuberculose nog voor?
In Nederland neemt het aantal tuberculosepatiënten geleidelijk af. Elk jaar krijgen nog ongeveer 850 mensen deze ziekte.
Tuberculose is een groot probleem in veel andere landen. Negen miljoen mensen krijgen deze ziekte. Meer dan één miljoen mensen overlijden aan de gevolgen van tuberculose, vaak doordat ze geen goede behandeling krijgen. De ziekte is hierdoor soms moeilijk te bestrijden. Dat gebeurt vooral als de bacterie resistent is voor de meest gebruikte medicijnen en ook door de combinatie met HIV.
Welke klachten passen bij tuberculose?
Bij longtuberculose zijn de meest voorkomende klachten hoesten (soms met bloed), koorts, vermoeidheid, vermagering en nachtzweten. Maar sommige mensen hebben nog geen klachten, terwijl er op de longfoto al een afwijking te zien is.
Hoe wordt tuberculose behandeld?
Tuberculose is te behandelen met een combinatie van verschillende medicijnen (antibiotica). De behandeling duurt minimaal 6 maanden en kan bijwerkingen geven. Als de bacterie resistent is tegen de 2 krachtigste antibiotica is er sprake van multiresistente tuberculose, behandeling duurt dan vaak lang (minimaal negen maanden).
Wie begeleidt de patiënt?
De specialist (in het ziekenhuis of bij de GGD) die de patiënt behandelt en de medicijnen voorschrijft, informeert de GGD over de behandeling. De verpleegkundige van de GGD gaat bij de patiënt op bezoek. Deze kan alle vragen over de ziekte beantwoorden en geeft praktische tips over hoe om te gaan met de ziekte, het innemen van de medicijnen en adviezen ten aanzien van besmettelijkheid voor de omgeving. Tijdens de behandeling blijft de verpleegkundige contact houden met de patiënt.
Hoe werkt een contactonderzoek?
Als iemand longtuberculose heeft kan deze andere mensen infecteren. Personen uit de directe omgeving van de patiënt lopen het meeste risico. Zij zullen daarom als eerste worden uitgenodigd voor onderzoek.
De verpleegkundige maakt samen met de patiënt een namenlijst en nodigt de contacten uit voor onderzoek.
Hoe raak ik geïnfecteerd met de tuberculosebacterie?
Wanneer een patiënt met besmettelijke longtuberculose hoest, kunnen tuberculosebacteriën in de lucht komen en zich verspreiden. Iemand anders kan deze bacteriën inademen en hierdoor geïnfecteerd worden.
Tuberculose wordt niet overgebracht door het aanraken of zoenen van de patiënt. Ook kunt u niet geïnfecteerd worden door bestek, boeken of kleren die de patiënt heeft aangeraakt.
Wat gebeurt er als ik ben geïnfecteerd met de tuberculosebacterie?
Na een infectie met de tuberculosebacterie is er een kans van ongeveer 10% dat deze persoon de ziekte tuberculose ontwikkelt. De meeste mensen ontwikkelen tuberculose in de eerst 2 jaar na infectie. Het is echter ook mogelijk dat dit pas vele jaren later gebeurt. De kans om ziek te worden na een infectie is groter voor mensen die een verminderde afweer hebben door ziekte of door het gebruik van bepaalde medicijnen.
Een infectie met de tuberculosebacterie is goed te behandelen. Als uit onderzoek blijkt dat er sprake is van een infectie met de tuberculosebacterie, dan zal de arts medicijnen voorschrijven (profylaxe). Meestal duurt deze kuur 3 tot 4 maanden en wordt er een combinatie van 2 verschillende medicijnen gegeven.
Als u deze medicijnen goed heeft gebruikt is de kans om toch nog tuberculose te krijgen sterk verminderd.
Wie krijgt een vaccinatie (BCG)?
In landen waar tuberculose veel voorkomt krijgen kinderen kort na de geboorte een vaccinatie die hen beschermt tegen de ernstigste vormen en complicaties van tuberculose.
In Nederland krijgen alleen kinderen die jonger zijn dan 12 jaar en van wie één of beide ouders uit een land komt waar tuberculose nog veel voorkomt deze vaccinatie.
Aan een volwassene zal een advies voor deze vaccinatie soms gegeven worden bij langdurige of risicovolle reizen, bijvoorbeeld als u gaat werken in de gezondheidszorg van een land waar veel tuberculose voorkomt.
Onderzoek werkzaamheid TBC vaccin tegen het coronavirus
De academische ziekenhuizen in Nijmegen en Utrecht hebben bekend gemaakt een onderzoek te starten naar de mogelijke werkzaamheid van het vaccin tegen tuberculose (BCG-vaccinatie) om zorgmedewerkers beter te beschermen tegen het coronavirus. Het doel van het voorgenomen onderzoek is om hier meer duidelijkheid over te krijgen. Zie voor meer informatie website Radboud UMC.
Wie komt in aanmerking voor vaccinatie tegen tuberculose?
In Nederland wordt deze vaccinatie aangeboden aan pasgeborenen en kinderen jonger dan 12 jaar van ouders afkomstig uit gebieden waar tuberculose nog veel voorkomt. In Nederland komt tuberculose nog regelmatig in deze bevolkingsgroepen voor. Deze vaccinatie beschermt jonge kinderen tegen de ernstige vormen van tuberculose.
Ik wil mijzelf beschermen tegen het coronavirus. Kan ik mij al laten vaccineren?
De GGD nodigt volgens de landelijke richtlijn alleen kinderen uit risicogroepen voor tuberculose uit voor deze vaccinatie. Er is (nog) geen bewijs dat vaccinatie tegen tuberculose werkt tegen het coronavirus. Het onderzoek zal daar meer inzicht in moeten geven..