Anticonceptiepil

De pil is een veel gebruikt anticonceptiemiddel in Nederland. In de pil zitten hormonen die voorkomen dat je  zwanger wordt. Daarvoor moet je de pil wel op de juiste manier gebruiken. Op deze pagina lees je daar meer over. Je leest ook hoe de pil werkt en wat de bijwerkingen en risico’s zijn.

Hoe werkt de pil?

In de pil zit oestrogeen en progesteron. Dat zijn hormonen die ervoor zorgen dat:

  • er geen eicel uit de eierstokken vrijkomt zodat je niet zwanger kunt worden.
  • het slijm bij de ingang van de baarmoeder minder doorgankelijk wordt voor zaadcellen.

Als je stopt met de pil, zorgt je lichaam ervoor dat er gewoon weer eicellen vrijkomen.

Hoe moet ik de pil gebruiken?

  • De meeste pilstrips in Nederland bestaan uit 21 pillen. Het is belangrijk dat je drie weken lang elke dag een pil slikt. Daarna volgt een stopweek van 7 dagen waarin je een bloeding krijgt. In die week slik je geen pil. Na de stopweek begin je aan een nieuwe strip, ook als je nog een beetje bloed verliest. Als je langer wacht ben je namelijk niet beschermd.
  • Er zijn ook enkele pilstrips die uit 28 pillen bestaan. Er is dan geen stopweek. De laatste pillen van deze strips zijn pillen zonder hormonen en hebben een andere kleur. In die laatste fase krijg je een bloeding. Als je de strip hebt afgemaakt ga je direct door met de volgende strip.

Hoe betrouwbaar is de pil?

Als je de pil op de juiste manier, en steeds op tijd inneemt, is de kans dat je  zwanger wordt heel klein. Je bent dan voortdurend beschermd, ook tijdens de stopweek. De pil beschermt niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s).

Ik wil starten met de pil

Je kunt alleen starten met de pil als je  een recept hebt van een arts. De apotheek geeft de pil niet zonder recept. Heb je besloten dat je  wilt starten met de pil? De arts die de pil voorschrijft of de verpleegkundige die het recept meegeeft bespreekt met je wanneer je het beste kunt beginnen:

  • Start je op de eerste dag van jouw menstruatie? Dan ben je meteen beschermd tegen zwangerschap. Je zult daarna eenmalig eerder ongesteld worden dan normaal.
  • Start je op een andere dag van de menstruatiecyclus? Dan ben je niet meteen beschermd tegen zwangerschap. Je moet de pil dan eerst 7 dagen achter elkaar slikken. Het is belangrijk dat je gedurende die dagen dan ook een condoom  gebruikt als je  seksueel contact hebt.

Wat als ik de pil vergeten ben?

Ben je één pil vergeten, maar kun je hem binnen 12 uur na het normale tijdstip alsnog innemen? Dan loop je geen risico en is de pil nog steeds betrouwbaar.

Ben je de pil langer dan 12 uur vergeten? Dan is de betrouwbaarheid afhankelijk van in welke week van je strip je zit:

Week 1, één of meer pillen vergeten:

  • Heb je in deze week of in de stopweek seksueel contact gehad? Zorg dan voor een morningafter-middel (indien nog mogelijk) en doe voor de zekerheid een zwangerschapstest, deze is drie weken na het laatste onbeschermde contact betrouwbaar Ga daarnaast door met de pilstrip en gebruik de eerste 7 dagen na het vergeten van de pil ook condooms. Na die 7 dagen ben je weer beschermd.
  • Heb je in deze week en in de stopweek geen seksueel contact gehad? Ga dan door met de pilstrip en gebruik de eerste 7 dagen na het vergeten ook condooms als je seks hebt. Daarna is de pil weer betrouwbaar.
  • Bovenstaand advies geldt ook als je te laat bent begonnen met je nieuwe strip!

Week 2, één of meer pillen vergeten (max. 4 pillen):

Je kunt gewoon doorgaan met de pil. Je loopt geen risico om zwanger te worden als je de rest van de strip zonder fouten afmaakt.

Week 3, één of meer pillen vergeten:

Je maakt de strip af en gaat direct door met een nieuwe strip. Dan loop je  geen risico om zwanger te worden. Je houdt in dit geval dus geen stopweek.

Als je de pil vaak vergeet

Vergeet je  de pil vaak? Dan is een ander anticonceptiemiddel misschien beter geschikt. Je kunt altijd terecht bij je huisarts of op het Centrum Seksuele Gezondheid om andere mogelijkheden te bespreken.

Wat moet ik doen als ik moet braken of diarree heb?

Als je  binnen vier uur na het innemen van de pil moet braken of diarree hebt, dan is de pil niet betrouwbaar. Je  kunt dan het beste een extra pil innemen uit een reservestrip. Daarna ga je gewoon door met de huidige strip. Lukt dat niet? Volg dan dezelfde stappen als hierboven beschreven bij het vergeten van de pil. Gebruik bij seksueel contact die dagen en de 7 dagen daarna voor de zekerheid ook condooms.

Wat als ik toch zwanger ben geworden?

Ben je door het vergeten van de pil toch zwanger geworden? Bedenk dan of je de zwangerschap wilt voortzetten en bespreek de mogelijkheden met je  huisarts of op het Centrum Seksuele Gezondheid.

Welke klachten kan ik krijgen bij het gebruik van de pil?

De klachten die je kunt ervaren, zijn meestal tijdelijk. Heb je er veel last van of krijg je andere bijwerkingen? Neem dan contact op met jouw  huisarts of ga langs bij het Centrum Seksuele Gezondheid.

  • Bloedverlies (spotting) in de eerste maanden van het gebruik van de pil
  • Hoofdpijn of gespannen borsten
  • Emotionele of sombere gevoelens
  • Milde gewichtstoename door het vasthouden van vocht.

Wat zijn de risico's van de pil?

De pil vormt over het algemeen weinig risico voor de  gezondheid. Mensen die de pil slikken hebben een iets grotere (maar relatief nog steeds kleine) kans op deze ziekten:

  • Trombose (stolsel in een bloedvat) en andere hart- en vaatziekten. Als je rookt en ouder bent dan 35 jaar is deze kans nog iets groter.
  • Borstkanker, als je de pil langdurig gebruikt.

Wat als ik medicijnen moet gebruiken?

Als een arts andere medicijnen wil voorschrijven, vertel dan dat je  de pil gebruikt. Sommige medicijnen kunnen de werkzaamheid van de pil namelijk verminderen. Ook het middel Hypericum (Sint-janskruid), dat zonder recept te koop is, kan de werking van de pil verminderen. Je  moet dan extra maatregelen nemen om te zorgen dat je niet zwanger wordt. Bespreek dit met je huisarts,  apotheek of op het Centrum Seksuele Gezondheid.

Kan ik mijn menstruatie uitstellen?

Als je  de pil slikt kun je de menstruatie uitstellen. Dat is het makkelijkst met de 21-daagse pilstrips waarvan elke pil dezelfde samenstelling heeft. Als je de strip hebt afgemaakt ga je direct door met de volgende strip. Op die manier kun je de stopweek enkele dagen of enkele weken uitstellen, maar je kunt de stopweek ook helemaal overslaan door de volgende strip helemaal af te maken.

Voor sommige pilstrips gelden andere voorwaarden:

  • Met een driefasenpil kun je de menstruatie alleen uitstellen, als je doorgaat met de pillen uit de laatste fase van de strip. Bespreek met jouw huisarts of op het Centrum Seksuele Gezondheid hoe dat moet.
  • Gebruik je de Yaz 24+4 pil? Dan stel je de menstruatie uit door de laatste 4 (anders gekleurde) pillen van de strip over te slaan en direct door te gaan met een nieuwe strip.
  • Gebruik je de Qlaira pil en wil je de menstruatie uitstellen? Doe dat dan in overleg met de arts die deze pil heeft voorgeschreven.

Het is geen enkel probleem om de stopweek enkele maanden uit te stellen. Na een paar maanden uitstel heb je wel kans op een tussentijdse bloeding. Dit is niet erg, je blijft gewoon tegen zwangerschap beschermd zolang je de pil blijft innemen.